Dieta lekkostrawna – cel

Dieta lekkostrawna (łatwostrawna) z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego to dieta lecznicza.

Dieta lekkostrawna jest modyfikacją normalnego żywienia i powinna dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych substancji odżywczych. Jednocześnie lekkostrawny jadłospis ma ograniczyć produkty i potrawy, które pobudzają wydzielanie kwasu solnego.

Główne zadania diety lekkostrawnej:

• oszczędzanie przewodu pokarmowego
• neutralizowanie wydzielania soku żołądkowego
• nie drażnienie żołądka mechanicznie, chemicznie ani termicznie

Zastosowanie diety lekkostrawnej

Dieta lekkostrawna zalecana jest w wielu chorobach przewodu pokarmowego, po operacjach (podczas rekonwalescencji), przy zatruciach, chorobach infekcyjnych przebiegających z gorączką, dla osób starszych oraz dzieci.

Szczególnie ma zastosowanie:

• w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy
• przewlekłym, nadkwaśnym nieżycie żołądka
• w refluksie żołądkowo-przełykowym
• w dyspepsjach czynnościowych żołądka

Dieta lekkostrawna – jakich produktów należy unikać?

W diecie lekkostrawnej należy eliminować lub mocno ograniczać potrawy i produkty:

• powodujące nadmierne wydzielanie soków trawiennych (dania ostre, tłuste, smażone, kwaśne i długo zalegające w żołądku, esencjonalne buliony)
• zawierające duże ilości błonnika pokarmowego (produkty pełnoziarniste)
• powodujące wzdęcia i gazy (warzywa kapustne, strączki)
• używki (alkohol, mocna kawa, herbata, papierosy)
• wędzonki i marynaty
• potrawy za gorące i za zimne
• zbyt duże porcje

Zalecane produkty w diecie lekkostrawnej

Mięso i ryby

Na diecie lekkostrawnej należy wybierać chude gatunki zarówno mięs jak i ryb.

Poniżej lista rekomendowanych gatunków:

Polecane mięsa:

• kurczak i indyk bez skóry
• królik
• perliczka bez skóry
• chuda cielęcina
• chude kawałki wołowiny (polędwica, rostbef)
• chude kawałki wieprzowiny (schab, polędwiczka)

Polecane ryby:

• dorsz
• sola
• mintaj
• morszczuk
• pstrąg tęczowy
• szczupak
• sandacz
• lin

Nabiał, jaja

Białko z mleka, twarogu, jogurtu czy jaj wiąże nadmiar kwasu solnego.

Należy uważać na ilość spożywanego mleka, bo początkowo osłania błonę śluzową żołądka, ale przy większych ilościach wapń w nim zawarty powoduje nadmierne wydzielanie gastryny, która działa pobudzająco na czynności wydzielnicze żołądka.

Polecane produkty nabiałowe: mleko <2%, jogurt naturalny, kefir, ser twarogowy chudy i półtłusty, mozzarella light, ser żółty o obniżonej zawartości tłuszczu, słodka śmietanka.
Jaja w formie: jajek na miękko, jajecznicy, jajek na półtwardo, jajek sadzonych, omletów, jajek w koszulce.

Warzywa i owoce

Zarówno warzywa jak i owoce najlepiej wybierać młode, dojrzałe, soczyste i jeść bez skórki raz bez pestek.

Lekkostrawne warzywa: pomidor bez skórki, marchewka (gotowana lub starta), sałata, buraki gotowane, ziemniaki gotowane lub pure, dynia gotowana, cukinia, szpinak, szparagi, seler, kabaczek, niewielkie ilości fasolki szparagowej, kalafiora, brokuła, zielonego groszku (indywidualna tolerancja).

Lekkostrawne owoce: dojrzałe, soczyste, bez pestek, duszone, gotowane, pieczone – banany, owoce jagodowe, brzoskwinie, jabłka (pieczone, gotowane), owoce cytrusowe, winogrona bez pestek, morele, awokado.

Tłuszcze

Tłuszcze mają zdolność hamowania wydzielania kwasu solnego, zmniejszają równocześnie motorykę żołądka.

W diecie lekkostrawnej należy wybierać tłuszcze łatwostrawne, takie jak np. masło czy śmietanka słodka, ale również pamietać o tłuszczach roślinnych, zmniejszających stężenie cholesterolu. Najlepiej dodawać tłuszcze do dań na surowo, ewentualnie po krótkim podsmażeniu (typu omlet czy jajecznica).

Polecane tłuszcze: oliwa oliwek, olej rzepakowy, olej słonecznikowy, olej sojowy, olej lniany, margaryna miękka, masło, śmietanka słodka.

Przyprawy i napoje

Przyprawy (bardzo łagodne): cukier/słodzik, wanilia, cynamon, majeranek, koperek, pietruszka zielona, oregano, czubrica zielona, bazylia, tymianek, rozmaryn, lubczyk, niewielkie ilości soli i pieprzu, czasem curry czy słodka papryka (indywidualna tolerancja).

Napoje: woda niegazowana, słaba herbata, słaba kawa zbożowa z mlekiem, koktajle mleczno-owocowe i mleczno warzywne, soki rozcieńczone wodą, mleko słodkie, jogurty.

Dieta lekkostrawna z niskim IG – jak to połączyć?

1. Wybieraj jak najmniej przetworzone produkty.
2. Czytaj skład, staraj się, aby był jak najkrótszy i jak najprostszy, bez zbędnych dodatków.
3. Wyeliminuj z diety produkty niewskazane na diecie lekkostrawnej (czyli m.in. żytni, pełnoziarnisty chleb, grube kasze, brązowy ryż, warzywa mocno wzdymające jak kapusta, brukselka, cebula czy czosnek, tłuste mięsa czy ciężkostrawne sosy).
4. Zadbaj o odpowiednią porcję – produkt o wysokim indeksie glikemicznym zjedzony w odpowiedniej ilości może mieć niski lub średni ładunek glikemiczny.
5. Komponuj zbilansowane posiłki (wg zasad diety z niskim IG) – zawierające zarówno węglowodany, białko jak i tłuszcz.
6. Pamiętaj, aby w każdym posiłku znalazła się porcja warzyw lub owoców (rekomendowanych na diecie lekkostrawnej).
7. Nie dodawaj za dużo tłuszczu do jednego posiłku (najlepiej rozkładać mniej więcej po równo na cały dzień) – tłuszcz może czasami powodować wzdęcia, ponieważ opóźnia opróżnianie żołądka.
8. Tłuszcz typu oliwa czy masło dodawaj pod koniec gotowania, na zimno – potrawa będzie wtedy łatwiej strawna.
9. Pamiętaj o nawodnieniu – zarówno na diecie z niskim IG jak i lekkostrawnej odpowiednia ilość płynów jest kluczowa, ponieważ prawidłowe nawodnienie zapobiega zaparciom i sprawia, że treść pokarmowa nie zalega w jelitach.
10. Podchodź indywidualnie – modyfikuj dietę obserwując swój organizm i to, co Ci służy, a co powoduje dyskomfort ze strony przewodu pokarmowego. Jeśli dobrze się czujesz po pełnoziarnistym pieczywie – spokojnie możesz go jeść (danie będzie miało wtedy niższy ładunek glikemiczny).

Więcej ciekawych treści u mnie na INSTAGRAMIE.