Od euforii do „zjazdu energetycznego” czyli jak słodkie napoje wpływają na nasz organizm?
Cukier powoduje nie tylko otyłość, ale i zwiększone ryzyko śmierci z powodu nowotworów trzustki, chorób układu krążenia oraz wielu innych chorób cywilizacyjnych.
Puszka coli czy sprite o pojemności 0,33 L zawiera 10 łyżeczek cukru.
Zalecane przez WHO (Światową Organizację Zdrowia) dzienne spożycie cukru to nie więcej niż 6 łyżeczek więc 1 puszką przekraczamy dzienne spożycie.
Dlaczego więc pijemy słodkie, gazowane napoje wiedząc o tej ilości cukru?
Odpowiedź jest prosta – po wypiciu takiej coli czy sprite wzrasta poziom dopaminy – neuroprzekaźnika, który pomaga kontrolować ośrodek przyjemności i nagrody w mózgu.
Efekt w jaki puszka słodkiego napoju pobudza te ośrodki jest porównywalny do efektów heroiny, która wpędza nas w nałóg i sprawia że sięgamy po kolejną puszkę. Substancją uzależniającą jest cukier, który sprawia, że kojarzymy słodki napój z czymś przyjemnym i chcemy więcej.
Reakcja organizmu – od euforii do spadku nastroju i „zjazdu” energetycznego
W ciągu pierwszych kilkunastu minut po dostarczeniu z wypitej coli 10 łyżeczek cukru powinniśmy poczuć odruch wymiotny – jednak jest on hamowany przez dodawany do coli kwas fosforowy, który maskuje intensywny i słodki smak cukru.
W przeciągu 20 minut poziom cukru we krwi gwałtownie wzrasta, co prowadzi do podniesienia poziomu insuliny – wątroba próbuje zgromadzony cukier przekształcić w tłuszcz.
W ciągu 40 minut, ciało zaabsorbowało całą kofeinę z coli, powodując wzrost ciśnienia krwi. W tym momencie, receptory adenozyny w mózgu zostały zablokowane, co zapobiega uczuciu zmęczenia.
Po 40 minutach, kiedy organizm wchłonął już zawartą w coli kofeinę powiększają się źrenice, wzrasta ciśnienie krwi i organizm jest wyraźnie pobudzony.
Po 45 minutach organizm intensywnie produkuje dopaminę, a więc samopoczucie diametralnie wzrasta.
Po godzinie mija pierwsza euforia i przypływ sił, cukier spada powodując ospałość, poirytowane i senność. No i co się dalej dzieje? Sięgamy po kolejną szklankę napoju…
Dodatkowo, wskutek moczopędnych właściwości kofeiny organizm wydala wraz z wodą również pierwiastki istotne do prawidłowego i sprawnego funkcjonowania organizmu.
Konsekwencje regularnego picia słodkich napojów
Myślisz, że od słodkich napojów możesz co najwyżej przytyć parę kilogramów? Nic bardziej mylnego – konsekwencje są o wiele poważniejsze.
Regularne picie gazowanych napojów z dużą ilością cukru może powodować:
- Uzależnienie
- Problemy z zębami
- Przyrost masy ciała, a tym samym samym większe ryzyko otyłości
- Zwiększone ryzyko zachorowania na cukrzycę oraz choroby serca
- Problemy z nerkami
- Łamliwość kości
- Astmę
- Zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwory
Wyniki najnowszych badań
Wg badań przeprowadzonych w ciągu ostatnich lat regularne spożywanie słodkich napojów, szczególnie popularnych napojów gazowanych wiąże się z ogromnym wzrostem ryzyka przedwczesnego zgonu. Ma to związek z ilością cukru, jaką zawierają.
Badanie (z 2014 roku) opublikowane w JAMA Internal Medicine pokazało, że osoby, które codziennie przyjmowały o 25% więcej kalorii w postaci dodawanego cukru, ponad dwa razy częściej umierały na choroby układu krążeniowego, niż te, których dieta zawierała mniej niż 10% dodawanego cukru.
Rownież raport z 2013 roku, opublikowany przez Uniwersytet Harvarda pokazał, że około 180 000 zgonów związanych z otyłością na całym świecie wiązało się ze spożywaniem dużych ilości słodkich napojów, głównie popularnych napojów gazowanych.
Jednak najdobitniej związek pomiędzy spożywaniem słodkich napoi, a przedwczesną śmiercią pokazuje trwające ponad 6 lat badanie, przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Emory w Atlancie na 18 000 uczestników w wieku powyżej 45 lat. Celem badań było stwierdzenie czy cukier dodawany do napojów zwiększa ryzyko przedwczesnego zgonu, a jeśli tak, to czy wygląda to tak samo w przypadku spożywania słodkich pokarmów.
Wyniki były zaskakujące – osoby, które wypijały 2 puszki słodzonego napoju gazowanego dziennie były 2 razy bardziej bardziej narażone na przedwczesną śmierć z powodu chorób serce czy innych dolegliwości. Żeby tego było mało te same ryzyko przedwczesnej śmierci dotyczyło osób, które piły dziennie 3 szklanki słodkiego soku owocowego. Nie ważne więc jaki rodzaj napoju z cukrem pili uczestnicy badania, a ilością cukru i sposobem jego wchłania do organizmu. Porównując spożywanie pokarmów bogatych w cukier naukowcy nie zauważali aż tak tragicznych skutków jak w przypadku napojów. Cukier z posiłków inaczej się wchłania – dużo wolniej na skutek obecności w nich błonnika, białek i tłuszczy. W przypadku napojów słodzonych cukier przedostaje się do organizmu w bardzo szybkim tempie, ponieważ nie zawierają spowalniaczy w postaci błonnika czy tłuszczu.
Wniosek z powyższych nasuwa się jeden – powinniśmy unikać napojów z dużą ilością cukru, nie wskazane są również soki owocowe. Zdecydowanie lepiej zjeść całe owoce, a colę czy fantę zamienić na wodę. A w przypadku chęci na słodkie – zjeść czekoladę zamiast sięgać po colę.
