Co to jest insulinooporność? Przyczyny powstawania insulinooporności. Jakie mogą być objawy IO?-część I

Insulinooporność (IO) nie jest oddzielną jednostką chorobową, ale należy do tzw. zespołu metabolicznego. Jest on diagnozowany w sytuacji, gdy u pacjenta występują: podwyższony poziom glukozy we krwi na czczo lub oporność na insulinę lub cukrzyca typu 2 oraz minimum dwa z poniższych: nadciśnienie, dyslipidemia, otyłość lub białkomocz.

Wystąpienie zespołu metabolicznego istotnie zwiększa ryzyko zapadania na choroby układu sercowo-naczyniowego, które z kolei odpowiedzialne są za blisko 50% wszystkich zgonów na świecie. Wg WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) jeśli nic się nie zmieni z powodu chorób układu krążenia do 2020 roku poniesie śmierć ponad 1 mln ludzi, a na samą cukrzycę do 2030 umrze 1,5 mln ludzi!!

Definicyjnie IO to: stan obniżonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny.

Insulina to hormon, który między innymi jest odpowiedzialny za regulację stężania glukozy we krwi. Głównym bodźcem do jej wydzielania jest wzrost stężenia glukozy we krwi. Insulina przy prawidłowym funkcjonowaniu organizmu pomaga glukozie „dostać się” do wnętrza komórek. Gdy glukoza wniknie do komórki przez błonę komórkową dopiero wtedy może dostarczyć jej energii niezbędnej do życia, a tym samym obniża się jej poziom we krwi. Insulina dodatkowo wpływa na odkładanie się glukozy w wątrobie i w mięśniach w postaci glikogenu oraz hamuje proces produkcji glukozy.

Dodatkowo insulina:

  • zwiększa syntezę białek i zmniejsza tempo ich rozpadu;
  • pomaga w gromadzeniu się tkanki tłuszczowej poprzez zwiększenie produkcji ciał tłuszczowych.

W przypadku insulinooporności trzustka produkuje odpowiednią ilość insuliny reagując na wzrost stężenia glukozy we krwi jednak z niewiadomych przyczyn komórki organizmu są oporne na jej działanie.

W uproszczeniu mówiąc insulina nie jest w stanie „otworzyć” komórki, aby glukoza mogła się w niej znaleźć. Powoduje to utrzymujący się, wysoki poziom glukozy we krwi, a tym samym coraz większe wytarzanie insuliny. Duże ilości insuliny z kolei sprawiają, że nasila się jej działanie zapasowe, czyli zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej, szczególnie w okolicach brzucha, a tym samym wzrost masy ciała. Wzrost masy ciała powoduje otyłość, która zwiększa insulinooporność. Dodatkowo nie leczona insulinooporność może być przyczyną cukrzycy typu 2 (utrzymujący się wysoko poziom glukozy we krwi) oraz innych schorzeń związanych z zaburzeniami węglowodanowymi.

Przyczyny powstawania insulinooporności

Przypuszcza się, że przyczyny powstawania insulinooporności opierają się na dwóch hipotezach:

  • pierwsza z nich przypisuje kluczową rolę gromadzeniu się lipidów w komórkach mięśni i wątroby;
  • w drugiej, najistotniejsza wydaje się kumulacja lipidów w adipocytach (komórkach tłuszczowych) i rozwijający się lokalnie chroniczny stan zapalny spowodowany przerostem tkanki tłuszczowej.

Generalnie jak widać obie hipotezy związane są z nadmiarem tkanki tłuszczowej.

Najczęściej wygląda to tak:

  • nadmierna ilość spożywanego pokarmu oraz brak aktywności fizycznej powodują nadwagę i otyłość (najniebezpieczniejsza przy IO jest otyłość brzuszna);
  • nadwaga i otyłość prowadzą do zmniejszenia tkanek na działanie insuliny, czyli insulinooporności;
  • insulinoopornoność z kolei zwiększa nadwagę i otyłość oraz utrzymujący się stan zapalny spowodowany zbyt dużą ilością tkanki tłuszczowej.

I tak powstaje tzw. błędne koło i rodzą się pytania czy otyłość powoduje IO czy IO otyłość?

Błędne koło insulinooporności

Nie można zapominać o uwarunkowaniach genetycznych – jednak bardzo często są one tylko czynnikiem towarzyszącym, który by się nie ujawnił, gdyby nie warunki środowiskowe, czyli nieodpowiedni styl życia, stres, zbyt mało snu, brak aktywności fizycznej.

Jakie mogą być objawy insulinooporności?

Objawy insulinooporności

Insulinooporność rozwija się latami i na początku nie daje specyficznych objawów. Lekarze mówią, że IO wyprzedza cukrzycę o kilka ładnych lat i jeśli byłyby możliwe badania przesiewowe dotyczące IO wielu pacjentów nie zachorowałoby na cukrzycę typu 2.

Najczęstsze objawy insulinooporności:

  • przewlekłe zmęczenie i kłopoty ze snem
  • bóle głowy
  • nadmierna senność, szczególnie po posiłkach
  • kłopoty z koncentracją i pamięcią
  • rozdrażnienie
  • częste napady głodu
  • duży apetyt na słodycze
  • nadmierna potliwość
  • otyłość brzuszna
  • problemy z utratą masy ciała pomimo diety redukcyjnej i aktywności fizycznej
  • silny ból jajników podczas menstruacji oraz podczas jajeczkowania
  • problemy z cerą
  • zmiany na skórze – tzw. rogowacenie ciemne czyli występowanie pogrubionej, brązowej skóry w okolicy pach, szyi, dłoni, stawów, sutków czy krocza.

W kolejnych wpisach z cyklu Insulinooporność opiszę Wam między innymi kto może zdiagnozować insulinooporność oraz jakie badania wykonać, gdy podejrzewamy siebie IO. Przedstawię Wam także co to IG i ŁG oraz jakie zasady stosować przy komponowaniu posiłków. Jeśli chcecie poruszyć jakiś temat dotyczący IO dajcie znać, a również o tym napiszę.

Jedna odpowiedź do “Co to jest insulinooporność? Przyczyny powstawania insulinooporności. Jakie mogą być objawy IO?-część I”

  1. […] jakie mogą być jej objawy, przyczyny i jak się ją diagnozuje. Możecie o tym poczytać TUTAJ i TUTAJ – polecam od tego zacząć. Dziś opiszę Wam jaka jest polecana dieta w […]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

>